دانش برتر | دسترسی آسان به انواع فایل های آموزشی معلمان
درس پژوهی پایه اول دوم سوم چهارم پنجم ششم
درس پژوهی های پایه اول ابتدایی |
درس پژوهی های پایه دوم ابتدایی |
درس پژوهی های پایه سوم ابتدایی |
درس پژوهی پایه چهارم ابتدایی |
درس پژوهی پایه پنجم ابتدایی |
درس پژوهی پایه ششم ابتدایی |
سابقه پیشرفت تحصیلی بالای دانش‌آموزان ژاپنی و ارتباط آن با روشهای آموزشی؛ پژوهشگران را بر آن داشت تا رویکرد ژاپنی به بهبود در کلاس درس را بررسی کنند. مسئولان آموزشی ژاپن نظامی را ترتیب داده اند که به بهسازی تدریجی و افزایش اثر بخشی آموزش در طول زمان منجر می شود. در قلب این نظام، فرآیندی به نام درس پژوهی قرار داشت.
مطالعه درس پژوهی که اولین بار در ایران با عنوان “پژوهش مشارکتی معلمان در کلاس درس “معرفی شد و از آن پس به عنوان درس پژوهی ترویج می‌شود.
نخستین کسی که بحث درس پژوهی را در ایران مطرح کرد، محمدرضا سرکار آرانی بود .او به دلیل تحصیل و پژوهش در کشور ژاپن، از جمله کسانی بود که به طور عملی با مفهوم این تفکر در میان کارگزاران آموزشی ژاپن آشنا شد و خود به توسعه ی آن پرداخت.
لیبرمن، لازمه ی پرورش حرفه‌ای مؤثر معلمان را مشارکت آنها در پژوهش‌های حین عمل، بازخورد و بازاندیشی‌های برگرفته از تجربیات همکاران در گفت‌وگوی چند جانبه و حرفه‌ای می‌داند. او برای این فرآیند عنوان معلم –پژوهشگر را پیشنهاد می‌دهد. به زعم او معلمان در این فرآیند قادر به تفکر عمیق‌تر درباره ی تجربه‌های آموزشی فردی و گروهی یکدیگر بوده و آموختن برای بهتر زیستن (با تأکید بر زندگی حرفه‌ای معلمان و مهارتهای زندگی دانش‌آموزان) را از طریق تعامل با یکدیگر ترویج می‌کنند.
درس پژوهی برگردان واژه ژاپنی جوگیوکیو است. ( جوگیو) بمعنی درس و (کن کیو )به معنای مطالعه یا پژوهش است.
درس پژوهی پایه اول دوم سوم چهارم پنجم ششم
تعریف درس پژوهی
درس پژوهی به زبان ساده مطالعه و پژوهش جمعی معلمان پیرامون عمل تدریس است . بعنوان یک معلم حرفه ای بیاییم و در روش تدریس خود تامل کنیم! شاید روش بهتری برای تدریس وجود دارد
درس پژوهی پایه اول دوم سوم چهارم پنجم ششم
منطق درس پژوهی
بینش بدون عمل، رویایی بیش نیست و عمل بدون بینش تنها هدر دادن زمان است . بینش با عمل است که می‌تواند جهان را تغییر دهد.
پژوهش برای تأثیر بر آموزش و پرورش، باید با عمل تربیتی آموزشی در مدرسه پیوند بخورد!
اگر هزاران سال هم پژوهش کنیم! اما از مدرسه و کاربرد پژوهش درسطح مدرسه غافل بمانیم،مطمئناً کار خود را درست انجام نداده ایم و به وظیفه ی خود عمل نکرده ایم.
درس پژوهی پایه اول دوم سوم چهارم پنجم ششم
اهداف درس پژوهی
هدف اصلی درس پژوهی کمک به یادگیری مستمر معلم است که این مهم را از طریق ایجاد بستر مناسب برای بازاندیشی و بهبود عمل خود معلم پدید می آورد.معلمان از طریق درس پژوهی ، یاد می گیرند که چگونه از یکدیگر بیاموزند و در تجارب آموزشی و تربیتی یکدیگر سهیم شوند.
شرایط لازم درس پژوهی
- حمایت های جدی مدیر مدرسه
- وجود انگیزه و علاقه لازم در معلم بسوی حرفه ای شدن
- وجود زمان
- وجود برنامه عملیاتی
- روابط معلمان
- مشارکت گسترده مدرسه ای
- وجود امکانات لازم به ویژه امکانات الکترونیکی
- منابع مالی
- وجود فرهنگ همکاری در مدرسه
حمایت مدیر
بدون مدیری که درس پژوهی را درک می‌کند و برای آن ارزش قائل باشد، پیگیری آن، بسیار دشوار می‌باشد. مدیران باید با تمام امکانات و منابع، حمایت لازم را از گروهها در زمان برخورد با مشکلات درس پژوهی معمول دارند.
معلمان مشتاق و متعهد
گروههای درسپژوهی اگر اعضای آن به اجبار مشارکت کنند به موفقیت نمی‌رسند. معلمان بایستی مشتاق صحبت کردن دربارهی عقاید و روشهایشان بوده و علاقه‌مند به همکاری با یکدیگر باشند. از دانش‌آموزان یاد بگیرند، روش تدریسشان را تغییر دهند، ایدههای جدید را امتحان کنند. نیازی به اعتقاد و باور حقیقی معلمان در ابتدا نمی‌باشد، اما چنانچه درسپژوهی را به عنوان کار اجباری بجای داوطلبانه انجام دهند،احتمالاً تلاشها به یک برنامه‌ی مؤثر و پایدار منتهی نمی‌شود.
زمان برای همکاری
درسپژوهی نیاز به تعیین زمان برای برنامه‌ریزی، مشاهده و بحث در باره طرح درسهای پژوهشی معلمان دارد. بهترین راهبرد برای پیش بینی زمان، قبل یا بعد از مدرسه، یا تعطیلات آخر هفته می‌باشد البته این امر به اولویت‌های معلمان و خط مشی‌ها و روشهای مدرسه یا منطقه نیز بستگی دارد.
جو همکاری گروهی در مدرسه
ایجاد محیطی که یادگیری معلم و یادگیری دانش‌آموز را بهتر کند، به حمایت از درس پژوهی کمک می‌کند. فضای بسته می‌تواند روند درس پژوهی را برای معلمان سخت و مشکل کند احساس ایمنی، و احترام به معلمان کمک می‌کند تا از یکدیگر سؤال بپرسند، ایدههایشان را توضیح دهند، ریسک‌های عقلانی کنند و در تعامل و بازخورد با یکدیگر باشند. معلمان نمی‌توانند بدون جو همکاری مشارکت فعالی در درس پژوهی و فعالیت های مرتبط داشته باشند.
مراحل درس پژوهی (نمونه هشتم)
تشخیص مشکل و تبدیل آن به مسأله
تعیین موضوع و عنوان
تعیین اهداف(اهداف کلی و جزئی) و سوالات
تشکیل گروه و تقسیم وظایف
طراحی برنامه درس پژوهی(سناریوی آموزشی)
اجرای تدریس و مشاهده آن
گزارش گیری از تدریس و بازتاب و اصلاح آن
اجرای مجدد تدریس
بازتاب و مبادله یافته ها
نتیجه گیری نهایی
تشکییل گروه
گروه درس پژوهی از ۳ تا ۶ (طبق آخرین شیوه نامه ارسالی) نفر از معلمان هم رشته تشکیل می شود که در آموزش و تدریس و فرایندهای مربوط به آن دارای مسائل و اهداف مشترک بوده و به دنبال شناسایی و انتخاب راه حل مناسب برای رفع و یا کاهش آن هستند.
تبصره : برای تشکیل گروه درس پژوهی در صورت کافی نبودن تعداد معلمان اعضای گروه می توانند از چند مدرسه مختلف باشند .
۱-۲ . گروه درس پژوهی باید افقی و مسطح باشد. افقی یعنی شرکت یکسان تمامی معلمان در گروه درس پژوهی (معلم با سابقه ی یک ساله تا معلمان با تجربه به صورت یکسان در آن شرکت کنند و نسبت به هم متعهد بوده و دانش و تجربه خود را با یکدیگرمبادله کنند.)
- احساس این که وظیفه است نه یک کار اضافه.
- ترجیحا معلمان یک درس
تعیین هنجارها و تدوین مرام نامه گروه
هنجارهای گروه: باید و نباید هایی است که اعضای گروه درس پژوهی در طول فعالیت خود ملزم به رعایت آن هستند.
نمونه ای از سوالات برای تهیه ی هنجارها
چه انتظاراتی از یکدیگر داریم ؟
چه شرایطی لازم است تا حس تعلق به گروه حفظ شود ؟
چه شرایطی در یادگیری ما دخیل است و می تواند باعث کمک به یادگیری گروهی یا مانع یادگیری شود ؟
چگونه می توانیم تفاوت هایمان را مدیریت کنیم ؟
یک راهبرد دیگر این است که یک سری انتظارات بر اساس تکمیل کردن جمله های زیر تولید کنیم.
من انتظار دارم….
من فرض می کنم ….
گروههای موثر باید….
برای مثال: من انتظار دارم همکارانم نظراتشان را با یکدیگر مبادله کنند حتی اگربا نظر من مخالف باشد.
نقش های مختلف در یک گروه درس پژوهی
معلم تدریس کننده
ناظر و مشاهده کننده
صاحب نظر: دانشگاهی- فرد متخصص در یک رشته علمی- متخصص علوم تربیتی- روانشناس – جامعه شناس
دبیر و مسئول ثبت جلسات
طراح آموزشی و سناریو نویس (طرح آموزشی باید با مشورت همه اعضا نوشته شود)
فیلم بردار
مسئول رسانه
مسئول هماهنگی
نکته: یک نفر می تواند چند نقش داشته باشد و وجود تمامی نقش ها اجباری نیست.
درس پژوهی پایه اول دوم سوم چهارم پنجم ششم
