اقدام پژوهی یا معلم پژوهنده
اقدام پژوهی یا معلم پژوهنده
برای دانلود بالای هزار عدد اقدام پژوهی کلیک کنید
اقدام پژوهی یا معلم پژوهنده ، رویکردی آموزشی وپژوهشی است که هدف از آن، حل چالش ها و مسائلی است که افراد در حین عمل باآن مواجه می شوند.
اهداف اقدام پژوهی یا معلم پژوهنده:
- ایجاد سازگاری میان عمل و نظریه
- توسعه تفکر انتقادی نسبت به رویدادهای آموزشی
- تغییر و بهبود عمل آموزشی
- کمک به افراد در افزایش شناخت آنها از موقعیت خود
- تقویت احساس خود ارزشمندی و اعتماد به نفس در معلمان
- افزایش شناخت از مسائل کلاس درس
هدف اصلی اقدام پژوهی یا معلم پژوهنده
حرکت از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب برای بهسازی امور
شباهت ها | تفاوت ها |
نظام مندی | جزئی بودن موضوع |
نیاز به اطلاعات دقیق | به نتیجه رسیدن در کوتاه مدت |
تولید دانش | دورانی بودن مراحل(خطی نبودن) |
بهسازی امور | عدم نیاز به تخصص خیلی زیاد |
لزوم وجود ابزار مشخص برای | بررسی ابعاد کامل موضوع و |
جمع آوری اطلاعات | کاربردی بودن |
حل مساله | عدم لزوم تعمیم نتایج |
گام های نه گانه اقدام پژوهی
الف ) مرحله تشخیص (گام های ۱تا۵)
۱- مشخص کردن موضوع ۲ –توصیف وضعیت موجود و تشخیص مساله
۳ – گرد آوری اطلاعات اولیه ( شواهد ۱) ۴ – تجزیه و تحلیل و تفسیر داده های اولیه (بررسی علمی داده های شواهد ۱)
- -انتخاب راه حل یاراه حل های جدید وموقتی جهت اجرا
- )تغییر(مرحله۶)
۶ – اجرای راه حل و نظارت برآن در حین اجراء
پ)ارزیابی (مراحل ۷ تا ۹)
۷- گرد آوری اطلاعات پس از اجرای راه حل (شواهد ۲)
۸ – ارزشیابی تاثیر اقدام جدید و تعیین اعتبار آن ( ارزیابی و اعتبار بخشی )
۹- تجدید نظر و دادن گزارش نهایی
ویژگی های موضوع اقدام پژوهی:
۱- با رشته تخصصی یا کاری فرد مرتبط باشد .
۲- موضوع محرمانه نبوده و قابل بررسی باشد .
۳- مورد علاقه فرد باشد .
۴- انجام آن در توان پژوهشگر باشد .
۵- برای انجام ان منابع اطلاعاتی کافی در اختیار باشد .
۶- حل آن مسئله برای پیشبرد اهداف شغلی اقدام پژوه مهم باشد.
چگونه عنوان اقدام پژوهی بنویسیم
برای نوشتن یک عنوان حرفه ای و تاثیرگذار می توان به کاربرد یک تکنیک یا روش علمی برای حل مساله به صورت کلی در عنوان اشاره نمود.
توصیف وضع موجود در اقدام پژوهی یا معلم پژوهنده:
توصیف وضعیت فعلی به صورت کاملا روشن :
۱- موقعیت محلی کلاس یا مدرسه ؛
۲- نوع و ویژگی های مدرسه ( دولتی،غیردولتی،شاهد،تیزهوشان، یک نوبته یادونوبته و…)؛
۳- تعداد دانش آموزان و کادر مدرسه؛
۴- گروه سنی دانش آموزان یا مقطع تحصیلی و درس و رشته؛
۵-وضعیت تجهیزات و ساختمان مدرسه؛
۶-شرح کلی بافت منطقه؛ ۷۱۹-و…
بیان مسئله در اقدام پژوهیی یا معلم پژوهنده:
در بیان مساله: دراین مرحله، اقدام پژوه، تمامی مشاهدات خود را در مورد مساله و روند کشف آن با ذکر کامل جزئیات به صورت نقل قول مستقیم(از زبان اول شخص مفرد) می نویسد. هرچه جزئیات بیشتری از مساله طرح شود و به نگرانی های اقدام پژوه از پیامدهای آنها اشاره شود بیان مساله کامل تر می شود
نمونه بیان مسئله در اقدام پژوهی:
در سال تحصیلی …-……بنده مسولیت پایه یازدهم هنرستان را در درس شبکههای کامپیوتری با جمعیت کلاسی حدود ۲۵ نفر را داشتم. رده سنی دانشآموزان ۱۵ تا ۱۷ سال بود. در هفته اول مهر آزمونی برای ارزشیابی آنها برگزار کردم، که متوجه شدم بیشتر دانشآموزان عملکردی پائینتر از حد انتظار من داشتند. تعدادی از دانشآموزان برگههایشان را با جوابهای بیربط پر کرده بودند و بعضی دیگر به سوالات پاسخ کامل نداده بودند، البته تعداد کمی هم عملکرد مطلوبی داشتند. رفته رفته در کلاس متوجه شدم در حین تدریس و مرور کسی علاقهای به درس نشان نمیدهد و به ندرت دانشآموزان با من تعامل دارند و دائما به دنبال فرصتی هستند تا از بحث اصلی درس خارج شوند و به بحثهای حاشیهای بپردازند. هنگامی که آنها را به مشارکت در کلاس دعوت میکردم و یا از آنها میخواستم مطلبی یا تحقیقی را آماده کنند تنها تعداد اندکی داوطلب میشدند. آنها دانشآموزان پر تلاش را به سخره میگرفتند که چقدر درس میخوانید.مطالب گفته شده مشکلات بعضی از دانشآموزان کلاس من است که اگر به طور جدی حل نشوند رفته رفته این مشکلات دامنگیر سایر دانشآموزان کلاس هم خواهد شد و قطعا آینده مبهمی در انتظار آنها خواهد بود. آنها مطالب را یاد نمیگیرند و قطعا پایهی آنها ضعیف میشود و آمادگی و تجربه کافی برای دریافت و یادگیری مطالب پیشرفتهتر را پیدا نخواهند کرد و قطعا این ۲۲مسئله به مرور زمان موجب کاهش اعتماد به نفس آنها خواهد شد، رفته رفته ممکن است کاملا نسبت به درس خواندن و یادگیری مطالب جدید بی تفاوت و بی میل شوند و این امر در نهایت منجر به ترک تحصیل آنها شود.
اهداف پژوهش یا اهداف اقدام پژوهی یا معلم پژوهنده
:
- شناسایی بی دقتی(حواس پرتی) هنرجویان در حین تدریس
- شناسایی نتایج بی دقتی (حواس پرتی) هنرجویان در حین تدریس
- ارائه روشی جدید برای تمرکز هنرجویان در حین تدریس
سوالات پژوهش در اقدام پژوهی:
- چه عواملی باعث بی دقتی (حواس پرتی) هنرجویان در حین تدریس می شود؟
- افزایش تمرکز هنرجویان در حین تدریس چه پیامدهایی بدنبال دارد؟
- چه روش هایی برای تمرکز هنرجویان در حین تدریس وجود دارد؟
تعریف نظری و عملیاتی در اقدام پژوهی یا معلم پژوهنده
مثال تعریف نظری
تمرکز حواس: تمرکز حواس تمرکز در لغت یعنی تراکم، فشردگی مجموعه، چکیده، تمرکز در اصطلاح یعنی حفظ و نگهداری توجه، تمرکز حواس یعنی عوامل حواس پرتی را به حداقل رساندن… حواس پرتی؛ یعنی خارج شدن از روند مطالعه یا جریان کاری و فرو رفتن در افکار و تخیالت و یا انجام کار دیگر(حمیدی،۱۳۹۸،ص۲۲)
مثال تعریف عملیاتی در اقدام پژوهی:
درس را با اشتیاق گوش کند.
والدین خود را از فرآیند درس خواندن مطلع می سازد . دانش آموز با شور و اشتیاق در کلاس درس حاضر شود. مشق ها را منظم و با میل به سر انجام برساند.
پیگیر روند حرکتی خود باشد و به دنبال پیشرفت در درس خود باشد .
شواهد ۱
داده ها زمانی به شواهد تبدیل می شوند که به کمک آنها بتوان چیزی را اثبات یا رد کرد(قاسمی پویا،۸۹،ص.۴۶).
داده های پژوهش نقش بسیار مهمی در در جستجوی حقیقت و یافتن مساله و راه حل دارند؛ هرچه داده های یک پژوهش مبتنی بر اصول علمی گردآوری اطلاعات باشد ونیز از ابزار و وسایل ضروری گوناگون استفاده شود ، ادعای محقق منطی تر خواهد بود. (قاسمی پویا،۸۹،ص.۴۷).
در اقدام پژوهی طی دو مرحله اقدام به جمع آوری داده ها می کنیم : شواهد ۱ و شواهد ۲
روش های گرد آوری اطلاعات اولیه ( شواهد یک)
چهار روش گردآوری اطلاعات:
- مشاهده
- مصاحبه
- پرسش نامه
- اسناد و ارقام
مشاهده در اقدام پژوهی
مشاهده یکی از مؤثرترین و کاربردی ترین روشهای جمعآوری اطلاعات از کلاس است. معلم به لحاظ حضور خود در کلاس و ارتباط مستقیم با دانشآموزان و محیط پیرامون آنها بسیاری از اطلاعات خود را از این طریق به دست میآورد . هر چند بین نگاه کردن عادی به پدیده ها و مشاهده هدفدار تفاوت وجود دارد، ولی به هر حال نگاه کردن عادی به کلاس و فرایندهای پیرامون آن نیز میتواند در مشخص کردن ویژگی های خاص کلاس مؤثر باشد . برای اینکه معلمان بتوانند بهطور دقیق و علمی محیط اطراف خود را مشاهده کنند باید ماهیت مشاهده را بشناسند و نکات مهم آن را در نظر بگیرند .از ویژگی این روش آن است که میتواند همزمان با فرآیند تدریس و کار معلمان و دیگر دستاندرکاران مدرسه همراه گردد .
مصاحبهدراقدام پژوهی یا معلم پژوهنده
مصاحبه با توجه به نوع نگاهی که داریم به دستههای متفاوتی تقسیم می شود . از نظر شکلی مصاحبه میتواند ساختار یافته ، نیمه ساختاریافته و یا باز باشد . در مصاحبه ساختار یافته مصاحبه گر از یک طرحکاملاً مشخص برای مصاحبه استفاده کرده و سؤالات نوشتهشده را برای مصاحبه شونده قرائت کرده و جواب شفاهی وی را ضبط یا یاداشت می کند . در مصاحبهباز ، مصاحبهگر هدف کلی را در ذهن در نظر گرفته و به انتخاب خود سؤالات را مطرح کرده و جریان مصاحبه را به نحوی پیش می برد که اطلاعات مورد نیاز بهدست آید . این شیوه در مصاحبههای بالینی مورد استفاده قرار می گیرد .
در مصاحبه نیمه ساختار یافته سوالات کلی از قبل مشخص شده، ولی مصاحبه گر میتواند به صلاحدید خود ترتیب سؤالات را عوض کرده و یا آنها را تغییر دهد . نحوه انتخاب نوع مناسب مصاحبه بستگی به هدف پژوهش دارد . در صورتی که هدف مصاحبه ارزشیابی باشد مصاحبه ساختار یافته مناسب است ولی در صورتی که هدف پژوهش کسب پاسخهایی از مصاحبه شونده برای فرضیه سازی و شناسایی عناصر مهم کهقبلاً به آن آگاهی نداشتهایم باشد ، نوع مصاحبه به سوی مصاحبه های باز متمایل میگردد (قاسمیپویا، ۱۳۷۳). .Interview۱
پرسشنامه در اقدام پژوهی
پرسشنامه یکی از معمول ترین ابزارهای جمع آوری داده ها در پژوهش هستند . وسعت استفاده از پرسشنامه در جمع آوری داده ها به اندازه ای است که در بسیاری مواقع پژوهش و پرسشنامه را مترادف هم به شمار میآورند . در اقدام پژوهی نیز معلم میتواند برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده کند، ولی باید در نظر داشته باشد که استفاده از پرسشنامه بنا بر ضرورت باشد .
دو نوع پرسشنامه وجود دارد: اول پرسشنامه های استانداردشده که توسط پژوهشگرانی که به طور مشخص در آن زمینه کار می کنند ، ساخته شده و به نام پرسشنامه های استاندارد شده معروف هستند . مقیاس ها ، پرسشنامه های نگرشسنج ، آزمون های روانشناسی و …. از جمله این پرسشنامه ها هستند . نوع دوم، پرسشنامه ها محقق ساخته هستند که پژوهشگر با توجه به نیاز و هدف خود آن را میسازد .
پیشینه پژوهش در اقدام پژوهی یا معلم پژوهنده
پژوهش زمانی دارای ارزش علمی و کاربردی است که برآمده از مطالعات کافی درباره یپیشینه ی موضوع باشد. در نظر داشته باشید بسیاری از مطالبی که پس از ماه ها مطالعه و تلاش به دست می آید ممکن است در مطالعات دیگران باشد.
»آزموده ها را دوباره نمی آزماییم«
تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها در اقدام پژوهی یا معلم پژوهنده
تحلیل و تفسیر داده ها این امکان را به اقدام پژوه می دهد که تا طبقه بندی چارچوب منطقی از واقعیت ها بوجودآورد به تفسیر درست داده ها بپردازد راه حل های کاربردی و اجرایی ارائه دهد.
الگوهای تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها در اقدام پژوهی یا معلم پژوهنده
استرلینگر(۱۳۷۸)چهار الگو برای تفسیر داده ها معرفی میکند:
- الگوی شش پرسش(چرا؟چگونه؟چه چیزی؟چه موقع ؟چه کسی ؟کجا ؟)
- ترسیم مفاهیم
- تجزیه و تحلیل اطلاعات
- نمودار استخوان ماهی
الگوی شش پرسش دراقدام پژوهی یا معلم پژوهنده
۱ـ چرا؟علت و هدفها چیستند ؟
۲ـ چگونه ؟اعمال و رویداد ها چگونه روی می دهد ؟
۳ـ چه کسی ؟ چه کسی در گیر این مسأله است ؟چه کسی رفتار دوستانه دارد؟ ۴ـ چه چیزی ؟مسایل عمده فعالیت ها چه هستند؟
۵ـ چه موقع ؟ چه موقع این اتفاقها می افتد ؟چه موقع می توان آنها را مشاهده کرد؟ ۶ـ کجا ؟کجا درس می خوانند ؟کجا با هم روابط دارند ؟ کجا کار می کنند؟
همچنین برای دانلود هزاران فایل اقدام پژوهی بر روی این عبارت کلیک کنید.
سوال | پرسش ها | داده ها |
چرا؟ | چرا در هنرستانها با کمبود امکانات ازمایشگاهی | دلیل اساسی ان بی توجهی به دروس |
چه کسی؟ | چه کسی میتواند در این مسئله در حل مشکل کمک | مدیران هنرستانها و هنراموزان با پیگیری از طریق |
چه وقت؟ | چه وقت میتوان گفت این مشکل حل شده است ؟ | زمانی که حداقل برای هر۲ نفر هنرجو لوازم و |
کجا؟ | این مشکل از کجا احساس شد؟ | از وقتی هنرجویان وارد کلاسهای ازمایشگاهی |
چه | چه چیزی باعث شد هنرجویان نتوانند ازمایشها را بخوبی | کمبود لوازم و قطعات الکترونیکی و ازمایشگاهی |
چگونه؟ | چگونه میتوان قطعات لازم را با قیمت ارزان در بازار تهیه | با پیگیری و استفاده از روابط موجود در بازار |
الگوی ترسیم مفاهیم
هدف از رسم این الگو ،یافتن راهی برای پی گیری استراتژی های چند گانه و چند جانبه و جامع است . این الگو بر این اساس تدوین شده است که ریشه بسیاری از مشکلات در جاهای دیگر است و عوامل گوناگون در به وجود آمدن آن مؤثر بوده است .
اقدام پژوهی اختلال خواندن
الگوی تجزیه و تحلیل مسایل
دراین الگو مفاهیم زیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد:
- علل اصلی مساله
- دیگرعوامل مهم مربوط به آن (ریشه ها و پیش زمینه ها )
- پیامدها نتایج و عواقب منفی مساله
نمودار استخوان ماهی
۱- مساله را در قسمت راست کاغذ بنویسید و آن را با یک دایره محصور نمایید. ۲- یک خط مستقیم به سمت چپ که همان ستون فقرات است ترسیم نمایید.
۳- ساقه ها یا به عبارتی تیغ های ماهی را با زاویه ۴۵ درجه نسبت به ستون فقرات بکشید.
۴- از طریق جلسه های طوفان فکری، علل مساله را بررسی و در قسمت انتهایی هر ساقه بنویسید. ۵- در صورت لزوم، ساقه ها و ساقک های اضافی را ترسیم کنید.
۶- علل پیچیده تر را در قسمت دم ماهی و علل ساده تر را در قسمت سر ماهی فهرست بندی کنید.
انتخاب راه حل های جدید
پس از تفسیر دقیق داده های جمع آوری شده، براساس خردورزی های انجام شده چند راه حل اولیه انتخاب می شود. باید دقت نمود که راه حل ها با توجه به پرسش هایی اساسی پژوهش و علل شناسایی شده در بخش تجزیه و تحلیل طرح شوند.
راه حلهای پیشنهادی
۱- استفاده از تشویق کلاسی بعد از انجام رفتار مناسب( دادن هدیه، تشویق صبحگاهی، در نظر گرفتن امتیاز یا نمره کمکی در امتحان پایانی)
۲- به کارگیری همیار معلم( دانشآموزانی که در درس شبکه پایه قویتری دارند به عنوان همیار معلم در کنار معلم به دانشآموزان ضعیف کمک میکنند.
۳- گروهبندی دانشآموزان و انجام فعالیتهای گروهی کارگاهی
۴- استفاده از فیلم و نرمافزارهای آموزشی
۵- برگزاری کلاسهای فوق برنامه
تدوین برنامه عملیاتی
سایت دانلود اقدام پژوهی با طرح به روز عالی و مقام آور ، به صورت رایگان اقدام پژوهی توسط داور کشوری طراحی شده است و صدر در صد مقام آور است
اجرای راه حل ها نیاز به برنامه ریزی دارد. بدین منظور لازم است جدولی رسم شود و برای هریک از راه حل ها موارد زیر مشخص گردد:
- چه فعالیت هایی؟
- توسط چه کسی؟
- در چه زمانی؟
- با چه وسایلی؟
- وچگونه باید انجام شود؟
گردآوری اطلاعات (شواهد۲)
برای داوری درباره ی اثربخشی راه حل ها وتغییرات رخ داده، شواهد مورد نیاز است. بنابراین لازم است دوباره به جمع آوری داده ها اقدام گردد. داده هایی که حین اجرا جمع آوری می شوند و معیارهایی هستند برای تایید این ادعا که در مساله ی مورد بحث اصلاحات رخ داده است. در واقع مستنداتی جمع آوری می شود که گواهی بر تغییرات رخ داده باشند.
اعتباریابی:
در اطاعات به دست آمده از مشاهدات معلم(خودم) و والدین ودیگر دوستان مبنی بر اینکه علی در اجتماع و گروها حاضر می شود و از با آنها بودن لذت می برد حاکی از آن است که تاشهایی که انجام داده ایم علی را از حالت انزوا وگوشه گیری در آورده ودر حال سوق دادن به سوی اجتماعی شدن می باشد. گرچه نمی توانیم ادعا کنیم که علی کامأ بهبود یافته اما این را می توانیم بگوییم که علی تغییرات چشمگیری داشته و در این راه در حال پیشرفت می باشد و ما برای بهبود کامل علی همین رویه را در پیش می گیریم به امید آنکه علی یکی از شخصیت های اجتماعی این مرز وبوم گردد.